حکیم ابوالفتح لاهیجی یا همان حکیم ابوالفتح گیلانی در سال ۹۲۶ شمسی در لاهیجان چشم به جهان گشود پدر وی مولانا عبدالرزاق گیلانی معروف بود پس از فتح گیلان به دست شاه طهماسب صفوی و مرگ مولانا وی به همراه دو برادر کوچکتر از خود حکیم نجم الدین همام و نورالدین محمد قراری به اردبیل گریختند و در مدرسه علوم دینی به تحصیل پرداختند و پس از مدت کوتاهی به همراه بازرگانان به هندوستان سفر کردند .وی سال‌های بعد توسط اکبر شاه به مقام صدارت نیز رسید و در میانه جنگ با افغانان به دلیل بیماری در ۹ تیر سال ۹۶۸ شمسی درگذشت
به غیر از مقام صدارت مشاغل دیوانی در بار مانند نوشتن و ثبت فرمان ها و محاسبات دیوانی و امینی دیوان را نیز بر عهده داشت وی بسیار از شعرا و ادبا حمایت می کرد و این حمایت به دلیل قدرت وی بسیار کمک کننده بود از دیگر موارد مهم مربوط به ابوالفتح اختراع قلیان می باشد وی در عین حال شاعری چیره دست و سخنوری قابل بود.(در مورد مرگ وی روایتی نیز موجود می باشد که آنرا به تاریخ ۲۹ تیر ۹۶۸ میداند)
چند اثر از ایشان:
خشمگین ، باز سوی اهل وفا می آیی ای مه برج ملاحت ، ز کجا می آیی ؟ بینمت گرمتر از آه و روانتر از اشک ظاهرا از دل و از دیده ما می آیی ****************** چو گل بیدار ، شو از فرش خواب ، آهسته آهسته چو نرگس ، دیده بگشا از حجاب ، آهسته آهسته به ما هم ، پرتو لطف تو ، خواهد سایه گسترشد که می تابد به هر جا ، آفتاب آهسته آهسته ********************** تاخاک شدیم ، نور چشم همه ایم بنگر چه بلندی است که در پستی نیست قیدی دل را ، گرانتر از هستی نیست نقدی در عشق ، چون تهی دستی نیست
منابع:
تاریخ ۳۷
گ.ف۱۹
آدمی(۱) ۱۰۷
خ.ع ۱۹۰
واله ۲۶
قادری ۱۶۷
قدرت ۴۲
ع.ح۱۲
مرآت۲۴
خلیل
سامی(۱)۷۴۷
نصر۳۷۶
بزرگ(۹)یک ۴۶